“Suçlamak mı, Anlamak mı?”Mathilda’nın Penceresinden

Mathilda, “Léon: The Professional” filminde çocuk yaşta hayata dair ağır dersler alan bir karakterdir. Onun sözleri, bazen bir yetişkinin bile dile getirmekte zorlanacağı kadar derindir. “Suçlamak anlamaktan daha kolaydır. Çünkü anlarsan değişmen gerekir.” cümlesi de bunlardan biridir.

Bu söz, yalnızca filmdeki dramatik olaylar için değil, hepimizin hayatı için geçerli bir gerçektir.
Günlük yaşamda farkında olmadan en çok yaptığımız şey, başkalarını suçlamaktır. Eşimiz, patronumuz, arkadaşımız, hatta sistem… Suçlamak kolaydır; çünkü bizi pasif ve haklı pozisyonda tutar. Üstelik hiçbir şey yapmamızı, sorumluluk almamızı gerektirmez.

Oysa anlamak başka bir boyuttur. Anlamak, karşıdakinin niyetini, şartlarını, geçmişini ve kendi payımızı görebilmek demektir. İşte burada işler zorlaşır. Çünkü anlamak, değişim çağrısıdır. Anladığımızda artık “Ben böyleyim” deme lüksümüz kalmaz. “O da böyle işte” diyerek kenara çekilme hakkımız olmaz. Anlamak, dönüştürmeyi, uyum sağlamayı, yeni bir yol seçmeyi gerektirir.

Mathilda’nın hayatı, sert bir şekilde anlamak zorunda kalan insanların hikâyesidir. Onu büyüten, olgunlaştıran şey, suçlayarak geçirdiği birkaç dakika değil; anlamak zorunda kalıp değiştiği anlar olmuştur. Bizim dünyamızda da durum farklı değil. Bireysel ilişkilerden toplumsal sorunlara kadar her şeyde, suçlamak kapıyı kapatır, anlamak ise kapıyı aralar. Ama kapıdan geçmek cesaret ister.

Belki de sormamız gereken soru şu: Gerçekten anlamak istiyor muyuz, yoksa suçlamanın konforlu koltuğunda oturmaya devam mı edeceğiz?